De ouders van mijn moeder

Oma en Opa de Kreek
(en mijn herinneringen)
Graag zou ik met ma en met oma de Kreek nog eens willen praten hoe het was te leven in een Victoriaans tijdperk en in een hypocriet, calvinistisch Nederland.
De feiten, die in mijn bezit zijn, zijn akten van de Burgerlijke Stand. Daarnaast heb ik enige herrinneringen zoals mij verteld, vermeld.Alleen de gegevens van personen, die mij bekend zijn, heb ik vermeld.

_ Elisabeth Keizer(mijn oma), geb. 1859, dochter

van ChristiaanKeizer en Maria Johanna Vermeulen huwde te Deventer op 8 jan.1880, met Teunis Wagenvoort(overleden 1891)
Ze kregen een aantal kinderen, o.a.
_ Elisabeth Wagenvoort, geb. 1883, zij huwde op 13 nov. 1902 met Bernadus Franciscus Hilberink, Hij was de eerste bezoldigde vakbond bestuurder in de regio Deventer.

Ze kregen o.a. een kind in 1903 (oom Chris). Oom Chris was verzekeringsagent. Ik zei Oom, maar hij was eigenlijk een volle neef. Tante Lies Wagenvoort was in mijn jeugd al overleden.
_ Johanna Maria(tante Marie) Wagenvoort geb. 1889. Zij huwde op 10 febr. 1910 met Fredrik Hupkes, waarvan ze scheidde op 4 mei 1921.

In 1946/47 woonde ze in Amsterdam samen(gehuwd?) met een man die als "ober"werkte op een internationale trein via WagonLits, een firma die toen de restauraties van de NS uitbaatte.

Als weduwe kreeg oma nog de volgende kinderen:

(Tot nog geen 25 jaar terug kon een man geen kind voor de wet erkennen, als hij niet voor de Burgelijke Stand met de moeder gehuwd was.)

Hendrika Keizer geb. 1893, vader onbekend.
Tot dat moment was Oma nog lid van de Katholieke Kerk en omdat de pastoor weigerde dit kind te dopen, omdat Oma in zonde leefde met Opa de Kreek en Oma weigerde deze zonde op te geven, werd ze gedwongen uit te treden.

Hendrika huwde op 30 Maart 1911 met Johannes Haes. Tante Riek woonde in Deventer en heb ik een paar keer ontmoet, maar toen was ze al weduwe. Een zoon had midden jaren 60 een cafe aan de ijseldijk tussen Terwolde en Deventer. Gijske en ik zijn nog een keer aangeweest. Een broer?(zwager) was er ook en deed iets met fietsen, ik dacht in Den Haag.

_ Cristiaan Keizer, geb. 1895, vader onbekend, in 1912 geëcht door de Kreek en heette toen officieel Cristaan deKreek, hij huwde 13 juli 1917 in Borculo met Willemina Gosselink(geb.1898 in Borculo), dochter van Hendrik Jan Gosselink en Hentjen Nijemeisland. Cristiaan overleed 17 aug. 1924 te Borculo.

Notitie bij overlijden: beroep:Sigarenmaker. Koopman.

Kinderen: Een zoon(Jan?) en 2 dochters. Mijn herinnering: In de 2de wereldoorlog woonde Willemina in Amsterdam met haar 2 dochters, haar zoon(getrouwd) woonde er ook. 1van de dochters(Lies?) kreeg een kind van een duitse soldaat. Het verhaal gaat dat haar schoonzuster haar bij de bevrijding aangegeven heeft, waardoor de dochter met kaalgeknipt hoofd door de straten gejaagd werd.

Bij de andere zus(Riekje) heb ik in 1948 of 49 nog anderhave week gelogeerd. Ze woonde toen op een flat ergens in het centrum samen met een man(getrouwd?) die een haringkar had.

_ Hermina Johanna Keizer (tante Mien),geb 1902 om 17:00 uur te Deventer, In 1912 ook geëcht door de Kreek. Ze heette van toen af Hermina Johanna deKreek.

Zij trouwde op 25-06-1924 in Amsterdam met Jan Blomkwist, 28 jaar oud, geb.15-02-1896 in de Marnixstraat 107 te Amsterdam.

Notitie bij Jan: diamantbewerker/zager, bezoldigd bestuurder.

Notitie bij Hermina: werkvrouw armenhuis.

Ze kregen 2 kinderen, Elisabeth(roepnaam Zus) en Jan Frederik(roepnaam John). In 1944/45 heb ik John voor het laatst gezien, hij zat toen op een zeevaartschool en droeg een prachtig officiersuniform. Of hij ooit gevaren heeft, weet ik niet. Wel heb ik later gehoord, dat hij 1 van de 10 eerste bewoners was van de Flevopolder. Hij werkte daar namenlijk als Landmeter.

Nicht Zus heeft met haar man Jaap Marbus in 1951/52 nog een paar weken bij ons in Tjoppe gelogeerd. Haar man was invalide t.g.v. letsel opgelopen in een concentratiekamp en is in 1965 overleden. Ze is daarna getrouwd met een kweker(bollen?).

Begin jaren 1930 is tante Mien van Jan gescheiden. Het verhaal gaat dat Jan op een dag een vriendin in huis haalde en met 2 vrouwen verder wilde. Tante Mien wilde dat niet en heeft na enige tijd het huis verlaten. Zus en John bleven bij hun vader.

Jan Blomkwist trouwde op 01-01-1933 in Amsterdam met Wilhelmina Lub(1899-1988).

Jan overleed ten gevolge van een noodlottig ongeval op 01-08-1949 om 19.55 uur te Amsterdam op 53 jarige leeftijd. Hij woonde toen op de Marathonweg 39 te Amsterdam en hij was penningmeester van de Algemene Nederlandse Diamantbewerkers Bond. Daarnaast was bestuurslid van diverse verenigingen en instellingen.

(Mijn moeder vond het gek dat tante Mien naar zijn uitvaartdienst geweest was).

Mijn herinnering gaat terug naar de 2de wereld oorlog. Tante Mien woonde toen samen met oom Joop(Schreuder?) op de Elandsgracht te Amsterdam. Oom Joop was gescheiden en had een zoon(Henk?) die bij zijn moeder woonde. In 1946 heeft deze zoon nog bij ons in Deventer gelogeerd. Hij was 2 a 3 jaar ouder dan ik.

Of tante Mien en oom Joop ooit officieel getrouwd zijn weet ik niet. Oom Joop verdiende de kost door sávonds in bars en nachtclubs en zondags bij begraafplaatsen bloemen te verkopen.Vergunning om als straatventer te werken had hij niet, daarom had hij een mand met een paar bossen bloemen op een stok geplaatst. Kwam er controle, plaatste hij de stok op zijn voet. Iedereen mag toch bloemen dragen! Ja, oom Joop kwam uit de Jordaan, dus aan zelfvertrouwen geen gebrek.

In 1955 namen Tante Mien en oom Joop op de Overtoom een bloemen zaak over. Een huurpand met voor de bloemenzaak en achter een woonruimte met 1 slaapkamer. Hiervoor hadden ze o.a. geld van mijn ouders geleend. Tot aan hun pensionering hebben ze deze zaak in hun bezit gehad.

Oom Joop is overleden...? Tante Mien woonde +/- 1995 in een verzorgingshuis, ze was een vrolijke demente bejaarde, die de hele dag kinderliedjes zong. Ze is overleden....?

_ Maria Johanna Keizer, geb. 10 febr. 1904. Ook in 1912 geëcht door de Kreek.( mijn moeder)
2) -Op 18 Sep. 1912 huwde Elisabeth Keizer(weduwe van Teunis Wagenvoort) met Hendrikus de Kreek, hij echte toen 3 kinderen.( Tante Riek Haes niet,want zij was toen al getrouwd en dus meerderjarig.)
3) -Op 29 Nov. 1922 huwde Elisabeth Keizer,63 jaar oud,(weduwe van T.Wagenvoort en H.de Kreek) met Harmen Berends, geb. 1850 te Deventer. Oma woonde toen al 3 jaar in het bejaardenoord, genaamd "Het Geert Getruiden Gasthuis" En het was in die tijd verboden samen in een kamer te zijn met personen van de andere kunde, die geen familie van je waren.

Verder dit: de keren dat op de akten een beroep vermeld stond, staat bij Elisabeth Keizer; Beroep: Geen. Wel schijnt ze van huis uit kruidenierswaren verkocht te hebben.
Oma overleed in 1942.

Nu Opa de Kreek:
Geboren in 1850 te Deventer als zoon van Arie de Kreek, geb 1808 te ‘sGravendeel, en Petronella Gardina Bettinck, geb. 1825 te Zutphen. Hij overleed 04-02-1922 om 07:00 uur te Deventer

Opa Hendrikus de Kreek huwde op 16 Nov.1876 met Everdina Theodora Holstege, geb. 1850 te Laren, en echtte toen 1 kind. Er werden daarna nog 4(?? totaal dus 5 kinderen, echter slechts 2 gevonden) kinderen geboren.

o.a.:1) Hendrikus de Kreek geb.1874 te Zwolle, overleden 25-04-1946 te Deventer.

Hij huwde op 31-10-1895 met Hendrika Kronenberg, geb.1876 te Olst. Zij overleed 05-06- 1934 te Deventer. Ze kregen 5 kinderen:

1) Hendrikus de Kreek, geb.1896 te Deventer, overleden 21-2-1949 te Deventer.

2) Gerritdina Johanna de Kreek, geb.1899 te Deventer.

3)Reinder de Kreek, geb.1898 te Deventer. Oom(eigenlijk neef) Reinder had een kruidenierszaak in de Bierstraat, waar mijn ouders van 1940 tot 1947 ook woonden. Ik ben dan ook vaak in zijn winkel geweest.

4) Gerrit Frederik de Kreek, geb. 1902 te Deventer.

5) Everhardus Theodorus de Kreek, geb. 1906 te Deventer.

o.a.2) Gerrit Frederik de Kreek, geb. 1877 te Deventer, overleden 26-9-1950 te Deventer.

Opa's eerste vrouw Everdina T. Holstege werd na verloop van tijd geestelijk ziek en opgenomen in de psychiatrische inrichting De Brinkgreve te Deventer, hij is toen van haar gescheiden van tafel en bed bij vonnis van de rechtbank te Zutphen op 4 febr. 1892. (volledige scheiding was onder deze omstandigheden tot zo'n 20 jaar terug voor de wet onmogelijk.)
In 1912 pleegde ze zelfmoord door in de IJsselhaven van de gasfabriek Deventer te springen.Opa was nu weduwnaar en binnen 2maanden op 18 Sept 1912 huwde hij Oma Elisabeth Keizer en echtte toen 3 kinderen.
Tot aan zijn pensionering werkte hij in Deventer als zandvormer bij gieterij Nehring&Beugel, toen gevestigd aan de Gieterijstraat, deze straat mondde uit op de sluiskade. Hij was zeer asthmatisch(volgens mij had hij stoflongen opgelopen door zijn werk) en ging met Oma in 1919(zie boven) in het bejaardenoord"Geert Getruiden Gasthuis" wonen. Het verhaal gaat dat omdat Oma pas 60 jaarwas er een flinke inkoopsom betaald moest worden.De verkoop van de 5 huizen die ze bezaten, leverde genoeg op(5 huizen klinkt heel wat, maar wat ik begrepen heb leverde dat nog geen €1000 op, hoewel in die tijd was dit meer dan 4 jaarinkomens). Mijn moeder, toen 15 jaar oud, ging wonen bij haar 36 jarige half zuster Elisabeth Wilberink-Wagenvoort. Voor zover mij bekend, heeft mijn moeder deze tijd positief ervaren.

Opa de kreek overleed 04-02-1922.